KITWANGA ACHARUKA SAKATA LA KIWANDA CHA SAYONA KUNYANYASA WAFANYAKAZI

KITWANGA ACHARUKA SAKATA LA KIWANDA CHA SAYONA KUNYANYASA WAFANYAKAZI.

Na Antony Sollo  -Mwanza.

15 April 2013

Mbunge wajimbo la Misungwi ambaye pia ni Naibu Waziri Ofisi ya Makamu wa Rais Mazingira Charles Kitwanga ‘Mawe Matatu”amesema kuwa iwapo manyanyaso wanayopata wafanyakazi na wananchi walioko katika kiwanda cha Sayona kilichopo eneo la Nyang’homango kata ya Usagara Jijini Mwanza hayatakomeshwa na vyombo vinavyohusika ataiacha Ofisi yake kwenda kushughulika na suala hilo mpaka kieleweke.
 

Kauli hiyo aliitoa jana wakati akizungumza na Mwanaharakati wa Haki za Binadamu aliyetembelea Kiwanda cha Sayona na kujionea jinsi wananchi pamoja na wafanyakazi wa kiwanda hicho wanavyonyanyaswa na mwekezaji wakiwanda hicho.

Kitwanga alisema kuwa amesikitishwa  na taarifa iliyotolewa kwake na mwanaharakati huyo ambapo taarifa hiyo ikionyesha mapungufu makubwa yaliyopo katika kiwanda cha Sayona hususani katika kulinda maslahi ya wafanyakazi ikiwemo ukiukwaji wa Haki za binadamu na ukiukwaji wa Sheriaya Fidia kwa Wafanyakazi (Workmens’ Compensation Ordinance), Cap.263 ya 1948.

Sheria hii ilitungwa ilikutoa fidia kwa wafanyakazi wanaopata ajali au maradhi yanayotokana nakazi. Sheria hii pia inakwenda sambamba na sheria ya kutaarifua Ajari na maradhi yatokanayo na kazi ambayo iliitwa “Accidents and Occupational Diseases” (Notification) Ordinance, Cap 330.

Mwaka1953 marekebisho yalifanyika katika sheria hiyo (Sura 263) kwa

Kutungasheria nyingine Na. 25 ya1953 ambayo ilikuwa na lengo la

Kumlazimisha mwajiri kutoa taarifa kwa Afisa Kazi wa eneo husika

Pale mfanyakazi anapoumia au kupata ugonjwa unaotokanana

kazi.

Taarifa hiyo pia ilionyesha mambo mengi ikiwemo kutotolewa kwa taarifa kwa uwazi kuhusu matukio yanayotokea kiwandani hapo ikiwemo milipuko inayotokea na jinsi wahanga wa milipuko hiyo wanavyohudumiwa na haki zao kuhusu kuumia pamoja na vifo vinavyotokea ikiwamo na fidia wanazopaswa kulipwa wahanga na familia za wafanyakazi waliokufa wakiwa kazini.

Imegundulika kuwa Wafanyakazi wa kiwanda cha Sayona  kuwa hufukuzwa bila kufuatwa kwa kanuni na taratibu kwa mujibu wa Sheria za kazi ambapo Sheriaya Ajira (Employment Ordinance), Cap.366 ya 1957  jambo ambalo linavunja uwepo wa Sheria Na.82 ya mwaka 1962,iliyotungwa ili kuongeza marupurupu mbalimbaliYa mfanyakazi kama vile, mafao ya kuachishwa kazi, likizo na huku

Sheria ya kiinua mgongo “Severance Allowance Act” Na. 57 ya mwaka

1962,ikitoa haki na utaratibu wamalipo ya kujikimu baada ya kuachishwakazi.

Wafanyakazi hao pia wamelalamikia uvunjwajiwa Sheria Na.62 ya mwaka1964, Sheria ya Usalama Kazini(Security of Employment Act) kwa kufanyishwa kazi masaa mengi bila kupumzika jambo ambalo inasemekana kuwandiyo chanzo cha  Ajari Sheria hii ilianzishwa ilikupunguza uwezo wa waajiri kuajiri na kufukuza wafanyakazi na kuainisha aina za makosa na adhabu zake.

Rekebisho la Sheria Namba 17 la mwaka1983.lililenga kubadilisha

Viwango vya juu vya malipo kwa ulemavu wa kudumu na magonjwa

Yatokanayo na kazi kutoka shilingi 36,000/= hadi shilingi 108,000/= na

Kwa vifo kutoka shilingi 29,000/= hadi shilingi 83,000/=

Wakala wa Afyana Usalama Mahali pa kazi (OSHA) ulianzishwa kwa lengo la kusimamia masuala yote ya afya na usalama sehemu za kazi ili kupunguza ajari na magonjwa yatokanayo na kazi na hatimaye kuongeza tija.

Aidha kwa kupitia wakala wa Afya na Usalama Mahali pa kazi (OSHA) Wizara imefanikiwa kufanya kaguzi kama inavyoonyeshwa katika

Jedwali hapa chini

MWAKA	KUPIMA AFYA	KAGUZI ZA KAWAIDA	KAGUZI MAALUM
2001-2005	23,864	26,000	9,612
2006-2010	44,463	22,234	50,979
JUMLA	68,327	31,846	76,979

Kutokana na kaguzi hizo, wakala umeweza kubaini baadhi ya waajiri ambao

Hawatoi taarifa za ajari zinapotokea na ambao hawasajili sehemu za kazi na

Kuchukuliwa hatua za kisheria ikiwa ni pamoja na kutozwa faini na wengine

Kupelekwa kwa Mkurugenzi wa Mashitaka kwa hatua zaidi.

Akizungumza na Tanzania daima Afisa mmoja wa Wakala wa Afya na Usalama Mahali pa kazi Mkoani Mwanza ambaye hakutaka kuandikwa jina lake gazetini kwa sababu za kiusalama ameliambia Tanzania daima kuwa ni kweli upo uzembe uliobainika katika Kiwanda cha Sayona katika kipindi cha mwaka 2012 ambapo  Kiwanda cha Sayona kimetozwa faini mara mbili mfurulizo kutokana na uzembe na huduma duni katika masuala ya Usalama mahala pa kazi kwa wafanyakazi wake.

HAWA NDIYO MOJA WA MAJERUHI WA KIWANDA CHA SAYONA JIJINI MWANZA WAKIHANGAIKA NA VIDONDA
BAADA YA KULIPUKIWA NA JIKO LA KUYEYUSHIA VYUMA KATIKA KIWANDA CHA HICHO.

 Majeruhi wa Kiwanda cha Sayona LUCAS LUBINZA akiwa ameumia vibaya baada ya kulipukiwa na jiko la kuyeyushia vyuma katika kiwanda cha Sayona  kilichopo Nyang'homango Jijini Mwanza Picha na ANTONY SOLLO
 
 Majeruhi wa Kiwanda cha Sayona Lucas Nkalango akiwa ameumia vibaya baada ya kulipukiwa na jiko la kuyeyushia vyuma katika kiwanda cha Sayona  kilichopo Nyang'homango Jijini Mwanza Picha na ANTONY SOLLO



  Majeruhi wa Kiwanda cha Sayona LUCAS LUBINZA akiwa ameumia vibaya sehemu ya nyuma baada ya kulipukiwa na jiko la kuyeyushia vyuma katika kiwanda cha Sayona  kilichopo Nyang'homango Jijini Mwanza Picha na ANTONY SOLLO


 Kwa upande wa nyuma anavyoonekana Lubinza akiwa ameungua vibaya